با این حال زنان بهرغم سهم قابلتوجهی که در استخراج منابع ارزشمند و مواد خام داشتهاند، پس از ماشینیشدن استخراج معادن اغلب از معادن زیرزمینی و بسیاری از اشکال دیگر استخراج در معادن کنار گذاشته شدهاند و امروزه همچنان با تبعیض و موانع کار در بخش معدن مواجه هستند. سازمان جهانی کار در گزارشی اذعان کرده است که در گذشته و پیش از صنعتیشدن صنایع، زنان نقش زیادی در استخراج در معادن داشتهاند؛ با این وجود و با اینکه در تصور افراد کار معدن، مردانه تلقی میشود، امروزه زنان در نقشهای گوناگون معدنی در جهان کار میکنند.
«پرایس واترهاوس کوپرز» در سال۲۰۱۳ مطالعهای روی زنان در هیاتمدیره شرکتهای معدنی در جهان انجام داد. بنا بر همین مطالعه، زنان تنها ۵درصد از کرسیهای هیاتمدیره ۵۰۰ شرکت معدنی برتر را در اختیار دارند و بر همین اساس نتیجهگیری شد که صنعت معدن کمترین تعداد زنان را در هیاتمدیرهها در بین هر بخش در جهان دارد. البته گزارشهای بعدی در این زمینه نشان از افزایش حضور زنان در بخش معدن داشته است. هرچند همچنان تعداد زنان شاغل در این بخش به میانگین مشارکت این قشر در مدیریت سایر بخشها نرسیده است.
بنا بر شواهد، دستیابی به سمتهای مدیریتی و مهندسی در معادن، مستلزم کار در معادن است. بهعبارت دیگر یعنی به نسبتی که تعداد زنان شاغل در معادن کاهش مییابد، این قشر از هیاتمدیرهها و کادر مدیریتی و نظارتی معادن نیز حذف میشوند. در ایران و در سال۱۳۹۸، تعداد زنان شاغل در معادن در حال بهرهبرداری هزار و ۲۴۶ نفر بوده که از این تعداد بیشترین شاغلان زن در این بخش در ایران، در معادن سنگ و شن و ماسه و استخراج سنگآهن مشغول بهکار بودهاند؛ این در حالی است که در سال۹۸ متوسط تعداد شاغلان معادن در حال بهرهبرداری کشور برابر ۱۰۷هزار و ۷۴ نفر بوده است. هنگامی که بحث معدنکاری زنان مطرح میشود، ممکن است بسیاری تصورکنند که زنان بهخصوص در ایران، هرگز در معادن مشغول بهکار نخواهند شد، اما «دنیایاقتصاد» طی یک جستوجو توانسته با دو زن که تجربه کار در معادن را داشتهاند گفتوگو کند. یکی از این زنها کار در معادن را رها کرده و به حرفه دیگری روی آورده و دیگری، در معدن مانده و حالا پس از گذشت چند سال، رئیس یک معدن زغالسنگ شده است.
او بیان میکند: کارکنان معدن به نسبت کاری که انجام میدهند، حقوق کمی دریافت میکنند؛ زمانیکه این مساله را در حوزه زنان بررسی کنیم، این مقدار نسبت به آقایان کمتر هم هست. من از همان ابتدا رشته دانشگاهی مرتبط با معدن انتخاب کردم و به این حوزه علاقه دارم. میتوانم بگویم اولین زنی بودم که در معادن ایران کار کردم و این موضوع برای من بسیار عجیب بود اما سعی کردم خودم را به کارفرمایان ثابت کنم. این علاقه بسیار کمککننده بود. اکنون فضا نسبت به سال۸۴ بسیار بهتر شده است، ولی همچنان فاصله زیادی با استانداردهای جهانی داریم و لازم است بیشتر به زنان اعتماد کنیم. من ابتدا کارشناس معدن بودم و بعد از چندماه در بخش ایمنی بودن، کارفرما متوجه شد تواناییام هم مانند مردان است و در سال۸۵ بهعنوان رئیس معدن معرفی شدم. البته پیش از من زنانی بودند که در معدنهای روباز کار میکردند، اما من در زیر زمین و تونلهای معدن کار میکنم.
مائده صالح که پیش از این در معدن کار میکرد، در همینباره میگوید: این رشته از دیدگاه مقامات و مسوولین ما رشتهای مردانه است، در کشورهایی مثل استرالیا حتی زنان قادر به راندن ماشینهای معدنی مثل دامپتراکها هستند و کار بارگیری و حمل انجام میدهند. یکی از دلایل اینکه زنان در این بخش بهکار گرفته نمیشوند، شرایط معدن است. بیشتر زنانی که در مجتمعهای معدنی حضور دارند در آزمایشگاه یا دفاتر مرکزی فعالیت میکنند.
او یادآوری میکند: در دانشگاهها هم اجازه گذراندن واحدهای کارآموزی برای بانوان تنها در دفاتر فنی و مرکزی شرکتها مقدور است و به سختی اجازه حضور در معادن به در این دوره به زنان داده میشود.
منبع: دنیای اقتصاد
مطالب مرتبط
نظرات کاربران برای این مطلب فعال نیست