در شرایطی که ظرف هفته‌‌‌های قبل، بازار آهن و فولاد تحت تاثیر نبود تقاضای مصرفی و سرمایه‌‌‌ای در مسیر افت نرخ قدم برمی‌‌‌داشت، احتمال افزایش بهای مواد اولیه مصرفی در بخش فولادسازی با محوریت آهن اسفنجی، زمینه رشد تقاضا در معاملات شمش فولاد در بازار فیزیکی بورس‌کالای ایران را فراهم کرد. به این ترتیب، بازار آهن و فولاد به رویه هفته‌‌‌های گذشته، مجددا مسیری خلاف جریان غالب در سایر بازارهای مالی و کالایی کشور را در پیش گرفت و در حالی که تعدیل نرخ ارز به تعدیل تقاضا در بخش قابل‌توجهی از بازارهای مالی و کالایی منجر شد، بازار شمش پس از هفته‌‌‌ها رنگ رونق را به خود دید.

رکود از بازار شمش رخت برمی‌‌‌بندد؟
روز گذشته تا حدی از رکود حاکم بر معاملات شمش فولاد کاسته شد. کف‌‌‌نشینی قیمت شمش، عدم‌افت نرخ مواد اولیه فولادسازان همراستا با تعدیل نرخ شمش فولاد و نزدیک شدن به ماه‌‌‌های پایانی سال که زمان سنتی رونق‌گرفتن بازار آهن و فولاد به شمار می‌رود، از مهم‌ترین دلایل رونق نسبی معاملات هفته جاری بود. البته در حال حاضر همچنان بازار آهن و فولاد با سیگنال‌‌‌های نزولی روبه‌‌‌روست. استمرار روند کاهشی در نرخ ارز با سیگنال‌‌‌های سیاسی از تعدیل بهای شمش و محصولات فولادی حمایت می‌کند. ظرف روز گذشته، رینگ صنعتی بورس، میزبان عرضه قطعی ۱۳۴‌هزار تن شمش فولاد با قیمت پایه‌‌‌ای در بازه ۱۲‌هزار و ۱۰۰تومان تا ۱۲‌هزار و ۵۸۰تومان به ازای هر کیلوگرم بود که تقریبا ۱۰۰‌هزار تن از این شمش مورد معامله قرار گرفت. بازگشت حجم معاملات شمش فولاد به مرز ۱۰۰‌هزار تنی، بیانگر خداحافظی این بازار با رکود است. برخلاف جریان کاهشی ایجادشده در بهای پایه شمش فولاد ظرف هفته‌‌‌های گذشته، بهای محصولات ابتدایی زنجیره فولاد، یعنی سنگ‌آهن، گندله و آهن‌‌‌ اسفنجی تمایلی به تعدیل نرخ ندارد. در این میان، مقاومت آهن‌‌‌اسفنجی برای حفظ سطوح قیمتی به مراتب بالاتر است. در این شرایط هزینه تمام‌شده تولید شمش فولاد برای واحدهای فولادی به میزانی است که اجازه کاهش بیشتر قیمت پایه را به فولادسازان نمی‌‌‌دهد. به گفته فعالان بازار، نرخ فعلی شمش در حال نزدیک شدن به نقطه سربه‌سر است، بنابراین نمی‌‌‌توان به‌سادگی انتظار داشت که نرخ از سطوح فعلی عقب‌‌‌نشینی بیشتری کند. همواره رسیدن قیمت به نقطه سربه‌سر، مانعی جدی در مقابل تعدیل نرخ بیشتر در بازار تلقی می‌شود.

برآورد رشد هزینه به قوی شدن تقاضا انجامید
با توجه به لایحه بودجه پیشنهادی برای سال بعد این احتمال وجود دارد که هزینه انرژی در سال ۱۴۰۱ برای صنایع رشد محسوسی داشته باشد. این موضوع به مفهوم افزایش ناگزیر هزینه تولید است. در شرایطی که ۱۰هفته به پایان سال‌جاری باقی مانده است، احتمال رشد قیمت شمش فولاد ظرف سال آینده، سیگنالی مهم برای سوق‌دادن صنایع تکمیلی به مسیر افزایش خرید به‌‌‌ شمار می‌رود. در این شرایط می‌‌‌توان بخشی از افزایش خرید شمش فولاد در هفته جاری را به این سیگنال نیز مربوط دانست؛ سیگنالی که در هفته‌‌‌های پیش‌‌‌رو باید منتظر اثرگذاری بیشتر آن بر بازار بود. خرید شمش فولاد از سوی نوردکاران مستلزم فروش محصولات تولیدی خود است. این در حالی است که رکود فصلی و سرمایه‌‌‌ای حاکم بر بازار ظرف ماه‌‌‌های گذشته باعث شده است، رکود سنگینی بر بازار آهن و فولاد حاکم باشد. این وضعیت به‌سادگی نمی‌‌‌تواند به عقبگرد بیشتر قیمتی محصولات فولادی در بازار داخل منجر شود؛ چرا که در حال حاضر بهای آهن و فولاد در کف قیمتی است و تضعیف بیشتر نرخ باعث می‌شود نوردکاران زیان کنند.

جا ماندن نرخ مقاطع از سیگنال‌‌‌های بنیادی
نرخ رسمی فروش میلگرد در بازار آزاد تهران ظرف هفته جاری به ‌‌طور ‌رسمی به کانال ۱۴‌هزار تومانی عقب‌‌‌نشینی کرد. به این ترتیب بهای فروش میلگرد در بازار آزاد تهران در نیمه دی‌ماه به کمترین نرخ پس از خردادماه امسال رسید. عقب‌‌‌نشینی بهای میلگرد که از روزهای پایانی آبان‌ماه آغاز شده است، همچنان ادامه دارد؛ افت نرخ و کم شدن تقاضا در بازار آزاد آهن و فولاد کشور در حالی اتفاق افتاده که از آذرماه امسال نرخ ارز در بازار آزاد داخلی به کانال ۳۰‌هزار تومان جهش داشت و به شکل معمول انتظار می‌‌‌رفت این اوج‌‌‌گیری قیمتی، زمینه رشد تقاضا برای فولاد را رقم بزند و به اوج‌‌‌گیری بهای مقاطع طویل فولادی منجر شود. اما با وجود انتظار صعود بهای ارز آزاد که عموما سیگنالی مهم و موثر بر بازار آهن و فولاد کشور بود، این مرتبه بر این بازار اثرگذار نشد و میلگرد حرکتی خلاف جریان ارز در بازار آزاد را در پیش گرفت.

ظرف روزهای اخیر، روند افزایش نرخ دلار آمریکایی در بازار داخل متوقف شده و بازار با تثبیت بهای ارز در کانال ۲۹‌هزار تومانی روبه‌روست. صعود نرخ ارز ظرف بیش از یک‌ماه گذشته به اوج‌‌‌گیری بهای مقاطع طویل فولادی منجر نشد، اما به‌‌‌نظر می‌رسد تعدیل نرخ ارز توان افت نرخ مقاطع طویل فولادی در بازار آزاد داخل را داشته است. در حالی که متوسط نرخ دلار نیمایی در نیمه دوم خرداد امسال برابر ۲۰‌هزار و ۴۰۰تومان و متوسط نرخ ارز آزاد در این بازه زمانی برابر ۲۳‌هزار و ۲۰۰تومان بود، متوسط نرخ ارز نیمایی در نیمه ابتدایی دی‌ماه به ۲۴‌هزار و ۶۰۰تومان و میانگین نرخ ارز آزاد (صرافی بانک ملی) در این بازه زمانی به ۲۷‌هزار و ۱۰۰تومان رسید و البته بهای اسکناس آمریکایی در صرافی‌‌‌ها برابر ۲۹‌هزار و ۸۰۰تومان بود. به این ترتیب در شرایطی که نرخ ارز نیمایی از خرداد تا دی‌ماه امسال رشد ۲۰درصدی و بهای ارز در بازار آزاد صعود ۲۸درصدی را تجربه کرده، بهای میلگرد در بازار آزاد تهران به سطوح قیمتی خردادماه بازگشته است. البته تضعیف نرخ جهانی شمش و محصولات فولادی نیز از این عقبگرد قیمتی حمایت کرده است. به گزارش فست‌‌‌مارکت، حداقل نرخ فروش هر تن شمش فولاد صادراتی ایران فوب خلیج‌فارس در هفته پایانی خرداد حدود ۶۲۵دلار به ازای هر تن بود که این رقم در هفته ابتدایی دی‌ماه به ۵۴۰دلار به ازای هر تن رسید. بنابراین ظرف این بازه زمانی بهای شمش فولاد کاهش ۶/ ۱۳درصدی داشته است. بازگشت قیمت مقاطع طویل فولادی به نرخ خردادماه در شرایطی که سیگنال‌‌‌های بنیادی اثرگذار بر این بازار یعنی بهای شمش فولاد رشد ۶/ ۱۳درصدی، نرخ ارز نیمایی رشد ۲۰درصدی و نرخ ارز آزاد رشد ۲۸درصدی داشته، به معنی جا ماندن مقاطع طویل فولادی از سیگنال‌‌‌های بنیادی تعیین‌‌‌کننده قیمت آن است. جا ماندن نرخ مقاطع طویل فولادی از سیگنال‌‌‌های بنیادی را می‌‌‌توان به نوعی ارزنده بودن قیمت فعلی مقاطع طویل فولادی نیز تلقی کرد.

بازگشت تقاضا به بازار مقاطع
حدود دو ماه تا پایان فصل سرما و آغاز زمان اوج‌‌‌گیری تقاضا برای محصولات فولادی باقی مانده است. به این ترتیب، خروج بازار مقاطع طویل فولادی از رکود سنگین مصرفی ظرف هفته‌‌‌های پیش‌‌‌رو موضوعی دور از انتظار نیست. در این شرایط، قرار گرفتن قیمت‌ها در کف با احتساب هزینه تولید و سیگنال‌‌‌های بنیادی می‌‌‌تواند به افزایش تمایل متقاضیان برای خرید از این بازار منجر شود. به این ترتیب باید منتظر کاهش رکود در این بازار ظرف هفته‌‌‌های پیش‌‌‌رو بود.
منبع: دنیای اقتصاد